Yazar: EZGİ YILMAZ

Tarih: 28/10/2024 16:45 Güncelleme Tarihi: 28/01/2025 17:51

Bitcoin ve Ethereum gibi kripto paraların yükselişiyle birlikte, kripto para piyasasının değişken dünyasını dengelemeye destek olmak için yeni bir dijital varlık türü ortaya çıktı: Stablecoin’ler.

Günümüz stablecoin’lerinin en yüksek hacme ve piyasa değerine sahip olan token’ı ise Tehter (USDT).

Tether (USDT) Nedir?
Tehter’in ne olduğunu daha iyi anlamak için, öncelikle “Stablecoin nedir?” sorusunun cevabının bilinmesi gerekir. Buna göre Stablecoin’ler, diğer kripto para birimleri gibi blok zincirinde var olan, ancak gerçek dünya para birimlerine 1'e 1 oranında sabitlenmiş varlıkları ifade eder ve bu kripto para birimleri, itibari bir para birimine sabitlendikleri için “stablecoin” olarak adlandırılır.

Tether (USDT), 2014 yılının Temmuz ayında orijinal adı Realcoin olarak piyasaya sürülen bir stablecoin'dir. Kasım 2014'te Tether adıyla yeniden markalanan bu kripto para, Tether Limited şirketi tarafından ABD Doları’nın dijital ve blockchain teknolojisi tabanlı bir versiyonu olarak faaliyet göstermesi ve kripto paraların karşı karşıya olduğu en büyük sorun olan oynaklığı çözme hedefiyle ortaya çıkmıştır.

İlk ve günümüzde en yaygın kullanılan stablecoin olan Tether’in (USDT Tether token’larının simgesidir) eşleştiği para birimi ise ABD Doları’dır ve USDT 1'e 1 oranında ABD Doları’na sabitlenmiştir (1 USDT = 1 USD).

2014 yılında piyasaya sürülen Tether token'ları (USDT), stablecoin modeline öncülük etmiş ve günümüzde en çok işlem gören kriptolardan biri olmuştur. Tether Limited’in iddiasına göre, USDT token'ları, ABD Doları ile 1:1 oranında sabit tutma yeteneğini destekleyen bir rezerv sistemi ile çalışır. Bu sisteme göre, bir yatırımcı şirketten 1 ABD Doları karşılığında 1 USDT aldığında, bu piyasadaki Tether arzını genişletirken Tether'in dolar rezervlerine de 1 ABD Doları ekler.

Tether (USDT) Özellikleri
Özellikle son birkaç yılda popülerlik kazandığı görülen Tether token'ları, 12 Temmuz 2024 itibariyle 112 milyarın üzerinde piyasa değeri ile en yüksek piyasa değerine sahip 3. dijital para birimi konumunda bulunuyor.

Tether, ilk olarak Bitcoin blok zincirinde, Bitcoin üzerinde dijital varlıklar oluşturmak ve ticaretini yapmak için kullanılan bir platform olan Omni Layer protokolü aracılığıyla başlatıldı. Bu teknoloji, gözetim altındaki miktara göre Tether token'larının basılmasını ve yakılmasını sağlar. Ayrıca, Tether token'larının dolaşımı bu protokol aracılığıyla izlenebilir ve raporlanabilir.

Tether'in defteri, Omni sayesinde Bitcoin blok zincirinde saklanır ve Omni Explorer, kullanıcıların doğrulanmış işlemleri orada görüntülemelerine olanak tanır. 2020 itibarıyla Tether'ler, ayrıca bir Bitcoin yan zinciri olan Liquid'de de varlık olarak mevcuttur.

Tether artık Algorand, Avalanche, Celo, Cosmos, Ethereum, EOS, Liquid Network, Near, Polkadot, Solana, Tezos, Ton ve Tron gibi çeşitli altcoin blok zincirleri üzerine inşa edilmiş dijital token'lar olarak bulunabilir. Ancak, USDT için en büyük piyasa Ethereum üzerinde yer almaktadır.

Tether (USDT) Avantajları ve Kullanım Alanları
Tether yatırımcılara, diğer token'larla ilişkilendirilen oynaklık ve karmaşıklık olmadan farklı blok zincirleri arasında işlem yapma olanağı sağlar. ABD dolarına sabitlenmiş bir stablecoin olarak Tether, bu özelliği ile kripto paraların değişken dünyasında benzersiz bir fayda sunar. İşte USDT'nin bazı temel kullanım alanları:

Ticaret: Tether'in fiyat istikrarı, onu farklı kripto para birimleri arasında ticaret yapmak için ideal hale getirir. Tüccarlar, fiyat dalgalanmaları nedeniyle değer kaybetmeden kripto pozisyonlarına sorunsuz bir şekilde girip çıkabilirler. Bu, oynaklık riski olmadan ticaret fırsatlarına hızlı bir şekilde hareket etmelerini sağlar.
Değer Saklama: Kripto paralar, oynak doğasıyla bilinen varlıklardır. Tether ise kripto piyasalar çalkantılı hale geldiğinde geçici bir sığınak sağlamak için daha istikrarlı bir değer saklama alanı verir.
Fon Transferi: Tether, geleneksel banka havalelerine kıyasla taraflar arasında daha hızlı ve daha ucuz yerleşimlere olanak tanır. Bu özellikle borsalar, OTC işlemler ve sınır ötesi ödemeleri için faydalıdır.
Borç Verme/Borç Alma: Merkezi olmayan finans (DeFi) protokollerinde Tether, kripto borç verme/borç alma ve diğer finansal hizmetler için oynaklık riski olmadan istikrarlı likidite sağlar.
Tether (USDT) Dezavantajları ve Riskler
Tether, kuruluşundan bu yana iş modeli ve operasyonlarının geçerliliği konusunda tartışmalara konu olmuştur. Tether (USDT) dezavantajları genellikle Tether’in regülasyonlarına bağlı risklerle ilgilidir. Tether Limited, USDT’nin %100 rezervlerle desteklendiğini iddia etse de, bu konuda ciddi şüpheler dile getirilmiştir. Tether ile ilişkili bazı temel riskler şunlardır:

Tether USDT ile İlgili Regülasyon Eksikliği: Tether, düzenlenmemiş bir stablecoin olarak faaliyet gösterir. Bu nedenle yasal düzlemde bir belirsizlik söz konusu. Yetkililer tarafından yasadışı olarak kabul edilirse soruşturmalar ve kapatılma riski bulunur.
Rezerv Yeterliliği: Tether’in iddia ettiği gibi USDT token’larının tamamen 1 dolara karşılık geldiğini kanıtlamak için resmi denetimler yok ve bu yüzden Tether'in iddia ettiği gibi tüm USDT token'larını 1 ABD Doları karşılığı bulunup bulunmadığını sorgulanıyor. Çünkü eksik bir rezerv, sabitlemeyi tehlikeye atabilir.
Piyasa Manipülasyonu: Akademik çalışmalar, Tether'i geçmiş ralliler sırasında Bitcoin fiyatlarını yapay olarak yükseltmek için desteksiz USDT basmak ile suçladı. Eğer bu doğruysa, bu tür piyasa manipülasyonları tüm kripto piyasasının istikrarını gölgeleyebilir.
NY Başsavcılığı Davası: New York Başsavcılığı, Tether'a USDT'lerin kimi zaman rezervler ile tamamen desteklenmediği suçlamasıyla 2021'de dava açmıştı. Diğer yandan Bitfinex de eski ortağı Crypto Capital Corp.'un başarısızlığı nedeniyle oluşan 850 milyon dolarlık açığı kapatmak için Tether ile kredi limiti açmak ile suçlandı. Dava sonunda Tether 18,5 milyon dolar para cezası ödedi fakat iddiaları kabul etmedi. Ancak bu tür hukuki meseleler, Tether’in güvenilirliğini zedeliyor.
Olası Güven Kaybı: Belki de en büyük risk, Tether'in rezervlerine olan inancın kaybolmasıdır. Böyle bir durum karşısında kitlesel geri ödemeler sabitlemeyi çökertebilir ve kripto piyasasının genel değerini sarsabilir.
Tether (USDT) Alım-Satımında Bilinmesi Gerekenler
USDT alım-satımı yapmak için, diğer coin'lerde olduğu gibi bir kripto borsasında hesabınızın olması gerekir. Tether alım satımı yaparken de güvenilir ve iyi itibara sahip borsaları tercih etmek önemlidir. Ayrıca, işlem hacmi yüksek olan kripto borsaları, daha rekabetçi spread'ler sunabilir.

USDT’nin değeri ABD Doları’na sabitlenmiş olsa da zaman zaman küçük dalgalanmalar olabilir. Öte taraftan USDT'nin değeri ABD Doları'na endeksli olduğundan, ABD Doları’nın diğer para birimleri karşısında güç kaybetmesini beklediğiniz durumlarda farklı bir stablecoin'e geçmek isteyebilirsiniz. Bu noktada Tether’in Euro’ya sabitlenmiş EURT veya ons altına sabitlenmiş XAUT gibi alternatiflerini tercih edebilirsiniz.

Son olarak, Tether saklamasında uzun vadeli yatırımlar için soğuk cüzdanlar (donanım cüzdanları) daha güvenli bir seçenek sunarken, günlük işlemler için sıcak cüzdanlar (mobil veya web cüzdanları) daha pratik olabilir.

Yazar: EZGİ YILMAZ

Tarih: 28/10/2024 16:45 Güncelleme Tarihi: 28/01/2025 17:51