Yazar: HAFIZ TÜRKMEN

Tarih: 15/03/2024 16:36 Güncelleme Tarihi: 28/01/2025 18:43

Kripto para dünyası, yeterince duygusal sağlamlık gerektirir. Yeni varlık türleri genellikle aşırı dalgalı piyasalara sahiptir ve fiyatlamalarda yatırımcı duyarlılığı (investor sentiment) oldukça yüksektir. Bu bakımdan bir kripto yatırımcısı bu riskleri anlamalı ve yatırım stratejilerini buna göre şekillendirmelidir.

Ancak, yatırımcıların dikkat etmesi gereken bir başka önemli nokta, sahip oldukları kripto varlıklarını olası kötü niyetli siber saldırılardan nasıl koruyacaklarıdır. Bu konu, yatırım tercihlerinden bağımsız olarak dikkate alınması gereken bir husustur. Çünkü herhangi bir dolandırıcılık veya siber saldırı, piyasa riskinin nasıl yönetildiğinden bağımsız olarak zararla karşılaşmaya neden olabilir.

Bu nedenle, Bitcoin ve sayıları binlerle ifade edilen altcoin’lerin bulunduğu bir portföydeki varlıkları güvenli bir şekilde saklamak için pratik, güvenli ve verimli bir yöntem seçmek önemlidir. Bu seçimde kripto kullanıcılarının karşısını iki farklı saklama yöntemi çıkar: Soğuk ve sıcak cüzdanlar.

Sıcak Cüzdan Nedir?
Bir kripto para birimine sahip olduğunuzda, sahipliğinizi doğrulamak üzere bir özel ve genel anahtar edinirsiniz. Genel anahtar, size kripto gönderilmesini sağlayan bir posta kutusu gibidir. Özel anahtar ise, posta kutunuzu sadece sizin açabilmenizi sağlayan bir şifreye benzer.

Kriptolarınıza erişip bakiyenizi kontrol etmeniz ya da işlem yapabilmeniz için özel anahtar kullanırsınız. Özel anahtarınıza herhangi bir sebepten dolayı ulaşamadığınız takdirde, ilgili kripto varlıklarınız da fiilen işe yaramaz duruma düşer.

Sıcak cüzdan ya da diğer adıyla çevrim içi cüzdanlar kripto varlıklarınızı, daha doğrusu sahip olduğunuz kripto varlıkları kullanmanızı sağlayan özel ve genel anahtarlarınızı, internete bağlı bir uygulamada saklama yöntemidir. Bu yönüyle sıcak cüzdan, kripto saklama işlemi için geliştirilmiş bulut tabanlı bir uygulama çözümü veya Blockchain ağıyla etkileşime geçmek için özel olarak tasarlanmış bir yazılım olarak düşünülebilir.

Sıcak cüzdanların günlük kullanımdaki önemi, soğuk cüzdanda tutulan kripto varlıkların sıcak cüzdanlar yoluyla kripto para birimi altyapısına bağlantı kurmanızı sağlayan uygulamalar olmasıdır. Diğer bir ifadeyle sıcak cüzdanlar vasıtasıyla, kripto varlıklarınızı, örneğin Bitcoin’inizi alıp satmak son derece pratik hale gelir.

Sıcak Cüzdan Nasıl Çalışır?
Sıcak cüzdanlar, kripto varlıklara ait özel anahtarları çevrim içi olarak üretip saklama mekanizması ile çalışır. Sıcak depolama yöntemi internete bağlı bulunulduğundan, kripto varlıkların kullanımı da soğuk saklamaya göre son derece kolay ve pratik bir şekilde sağlanır. Ancak bu durum, aynı zamanda onları potansiyel siber ihlallere karşı da daha açık hale getirir.

Sıcak cüzdan başlatıldığında, özel anahtar görevi gören tohum ifadesi (seed phrase) çevrim içi ortamda oluşturularak cihazın ekranında görüntülenir.

Özel anahtarların güvenliğini sağlamak için çoğu sıcak cüzdan, şifreleme, iki faktörlü kimlik doğrulama, çevrim dışı depolama, güvenli yedekleme ve düzenli güncellemeler gibi çeşitli güvenlik önlemlerini uygular.

Sıcak Cüzdan Nasıl Kullanılır?
Mobil, web ve masaüstü cüzdanlar kullanışlı ve popüler sıcak cüzdan seçenekleridir ancak soğuk cüzdanlara göre daha az güvenlidir. Çoğu sıcak cüzdanın kullanımı ücretsizdir ve kripto gönderip alma işlemi dışında, stake etme ve borç verme gibi ek hizmetler de sunabilir.

Sıcak cüzdan kullanmaya başlamak için, öncelikle masaüstü bilgisayarınıza veya mobil cihazınıza tercih ettiğiniz sıcak cüzdan yazılım veya uygulaması indirilir. Uygulama çalıştırılıp şifre veya yüz tanıma gibi güvenlik önlemlerini içerecek şekilde bir hesap oluşturulur. Ardından “tohum ifadesi” denilen 12 veya 24 rastgele kelimeye özel anahtarınıza karşılık gelecek şekilde belirlenir. Bu ifade aynı zamanda giriş bilgilerinizi kaybettiğinizde kullanılan bir kurtarma parolası işlevi görür ve bu yüzden güvenli bir ortamda saklanmalıdır.

Son olarak cüzdana başka bir cüzdandan veya borsadan kripto varlık aktarımı yapılır ve dilenirse uygulama ayarlarından ek bir doğrulama ile cüzdanın desteklediği borsalara bağlantı kurulur.

Sıcak Cüzdan Çeşitleri Nelerdir?
Sıcak cüzdanların mobil, web ve masaüstü cüzdanlar olarak üç çeşidi bulunur.

Mobil cüzdanlar
Bir sıcak cüzdan çeşidi olarak mobil cüzdanlar, App Store veya Google Play gibi uygulama mağazalarından akıllı telefona yüklenebilen cüzdan uygulamaları ifade eder. Bu yöntem, online kripto cüzdan edinmenin en kolay ve en pratik çözümlerinden biridir.

Mobil cüzdanların önemli bir rahatlığı, kopyalama hatalarına yer bırakmadan bir kripto adresinin girilmesine olanak tanıyan QR kodlarını tarama olanağıdır.

Web cüzdanları
Web cüzdanları, bir web tarayıcısı aracılığıyla erişilebilen çevrimiçi cüzdanlardır. Herhangi bir ekstra yazılım yüklemenize gerek kalmadan kripto varlıklarınızı kontrol etmenize olanak tanırlar. Hatta örneğin MetaMask gibi sıcak cüzdanların tarayıcı eklentileri bile mevcut.

Masaüstü cüzdanlar
Masaüstü cüzdanlar da mobil cüzdanlara benzer ve bunlar mobil cihazınız yerine bilgisayarınıza yüklediğiniz yazılımları kapsar. Bu tür cüzdanlar, özel anahtarları bir bilgisayarın sabit diskinde güvenli bir şekilde saklamak ve yönetmek için yaygın olarak kullanılan araçlar arasındadır.

Masaüstü cüzdanların bazıları kripto borsasıyla bağlantılı değildir ve bu özellikte olanlarda özel anahtarlarınızın kontrolü tamamen sizde olur.

Sıcak Cüzdan Nasıl Alınır?
Sıcak kripto cüzdan uygulamaları denildiğinde, internet üzerinden erişip kullanabileceğiniz çoğu ücretsiz (alım-satım işlemleri için ek ücretlendirme içerebilir) çok sayıda sıcak cüzdan sağlayıcıdan söz edilebilir.

Farklı sıcak cüzdanlar arasında; desteklenen kripto varlık türleri ve kripto borsaları, kripto varlıkların soğuk cüzdana taşıma kolaylığı, staking/DeFi erişim özelliği gibi ayrımlar söz konusudur.

Piyasada popüler sıcak cüzdanlardan bazıları şunlardır:

Cüzdan Tür Desteklenen Varlık Sayısı Staking/DeFi Desteği
Crypto.com DeFi Mobil, Masaüstü, Web 1.000+ Evet
Guarda Mobil, Masaüstü, Web 400.000+, 50’den fazla blok zinciri Evet
Exodus Mobil, Masaüstü 325+ Evet
Trust Wallet Mobil, Masaüstü, Web Milyonlarca, 100'den fazla blok zinciri. Evet
Coinbase Mobil Yüz Binlerce Evet
Meta Mask Web 1.200+ Evet
Electrum Mobil, Masaüstü 1 (Bitcoin) Hayır
Ledger Live Mobil, Masaüstü Binlerce Evet
Atomic Mobil, Masaüstü 1000+ Evet
Edge Mobil Bitcoin, Ethereum, XRP, Dash, Dogecoin ve daha fazlası Evet
Bridge Wallet Mobil 11 blok zinciri. Evet
My Ether Wallet Mobil, Web ETH ve ERC20 Token’ları Evet
Mycelium Mobil 8+ Hayır
Sıcak Cüzdan Güvenli Mi?
Sıcak cüzdanlar ile soğuk cüzdanlar arasındaki temel fark, sıcak cüzdanların bilgisayarınız veya telefonunuz aracılığıyla rahat bir şekilde kripto gönderme ve alma işlemleriniz için internete bağlanabilmesi, soğuk cüzdanların ise verilerinizi internetle temas etmeden çevrim dışı ortamda tutma imkanı içermesidir.

Daktiloyla yazıp sakladığınız bir metin ile bulutta sakladığınız bir Word dosyasını düşünün. Biri tamamen fiziksel bir saklama yöntemiyken, diğeri internet sunucularında tutulan dijital bir muhafaza şeklidir ve ikinci seçenekte bulut hizmeti veren şirketin siber saldırıya uğraması veya şifrelerinizin bilgisayar korsanları tarafından ele geçirilmesi riski söz konusudur.

Elbette bulut tabanlı çözümlerin de kendi içerisinde güvenlik önlemleri bulunur, ancak donanım veya kâğıt türünde internetten izole bir şekilde kripto saklamanın siber saldırıya uğrama riski, en azından internetle temasa girmedikçe mümkün olmayacaktır.

Sonuç
Sıcak veya online kripto saklama cüzdanları çok sık kripto işlemi gerçekleştiren veya daha pratik bir saklama yöntemi arayan kullanıcılar için iyi bir seçenek olabilir. Bu cüzdanlar çoğu, kullanıcıların hızlı bir şekilde kripto alım-satım ve takas yapabilmelerine imkan sunmak üzere kripto borsalarına erişim sağlar.

Ayrıca sıcak cüzdan edinmek çoğunlukla ücretsizdir ve kurtarması oldukça kolaydır. Ancak bu tür cüzdanların genel olarak çok büyük miktarda kripto saklamasına aracılık etmesinden dolayı siber korsanlar için özellikle çekici olabileceği ve geçmişte bununla ilgili bazı olumsuz durumlarla karşılaşıldığı bilinmelidir.

Kripto varlıkların sıcak veya soğuk cüzdanda saklama kararı, kripto paraya erişim ve kullanım kolaylığı ile soğuk cüzdanların siber saldırılara karşı çok daha korunaklı ve güvenli bir yapı sunması arasındaki ödünleşme gibidir. Fakat parasal varlıklarınızın tamamını bankada veya cebinizde saklama yönündeki tercihte istenilen oransal dağılım yapılabileceği gibi, kripto dünyasında da tüm portföyün aynı yöntemle saklama zorunluluğu yoktur. Bunun yerine hemen erişip kullanılmak istenilen kısmın sıcak cüzdanlarda, geri kalanının ise soğuk cüzdanda saklanması da makul bir alternatif olabilir.

Yazar: HAFIZ TÜRKMEN

Tarih: 15/03/2024 16:36 Güncelleme Tarihi: 28/01/2025 18:43